CÁT CÁNH - VỊ THUỐC CHỮA VIÊM HỌNG, VIÊM AMIDAN
- Viêm họng, viêm amidan là bệnh thường gặp trong các bệnh lý tai mũi họng. Bệnh thường tái đi tái lại với một số triệu chứng như hơi thở hôi, khô họng, ngứa họng, cảm giác họng có dị vật...
1. Công dụng của vị thuốc cát cánh
Vị thuốc cát cánh là những miếng mỏng thái vát hình bầu dục hoặc các hình dạng không đồng đều nhau.
Bề ngoài có màu trắng hoặc màu vàng nhạt, khá hẹp, hình thành các vòng tuổi rất rõ, màu be nhạt; phần chất gỗ rộng, có các đường vân hình tên bắn và các khe nứt tương đối nhiều, chất chắc mà giòn, dễ bẻ gẫy, có miếng ở mặt cắt có hình các hạt.
Loại nào khô, rễ dài, mập, chất rắn chắc, màu trắng, vị đắng là loại tốt.
Theo y học cổ truyền, cát cánh tính hơi ôn, vị ngọt, cay, đắng, lợi về kinh tỳ, có công dụng giảm ho, trừ đờm, tiêu viêm; dùng trong các trường hợp ho có đờm, đau tức ngực, yết hầu sưng đau, sưng phổi, viêm thanh quản, hen suyễn...
Theo các nghiên cứu của y học hiện đại, dược liệu cát cánh hàm chứa các chất có tác dụng giảm đau, kháng viêm, giải nhiệt, ức chế miễn dịch, chống viêm loét dạ dày và an thần.
Cây và vị thuốc cát cánh
2. Bài thuốc chữa viêm họng, viêm amiđan có cát cánh
Chữa ho có đờm, đau họng, khàn tiếng: Cát cánh 9g, sắc uống, chia 2 phần, uống trong ngày.
Chữa viêm amidan cấp tính: Cát cánh 10g, sinh địa 30g, cam thảo 5g, mạch môn đông 12g. Sắc 2 nước, trộn lẫn, uống ngày 1 thang, chia 2 phần, uống trong ngày.
Chữa viêm họng cấp tính: Rễ sơn đậu 20g, cát cánh 10g, hoa kim ngân 6g, mạch môn đông 8g. Sắc 2 nước. Uống ngày 1 thang, chia 2 phần, uống trong ngày.
Chữa viêm thanh quản: Cát cánh sao 5g, kha tử nướng 5g, cam thảo sao 2g, thục địa 6g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 phần, uống trong ngày.
Chữa amidan sung huyết, ho, khi nuốt hoặc khi ho thì đau tăng lên, sốt, sợ lạnh: Kinh giới 8g, kim ngân hoa 12g, tang bạch bì 15g, trúc diệp, 12g, cát cánh 6g, cam thảo 6g; thêm 1000ml nước, sắc còn 600ml; chia 3 lần uống trong ngày, uống cách xa bữa ăn.
Hỗ trợ và điều trị viêm phế quản: Rau diếp cá 36g, cát cánh 15g. Sắc 2 nước, trộn lẫn, uống ngày 1 thang chia 2 lần.
Giảm ho trừ đờm, chữa sưng phổi: Cát cánh 8g, cam thảo 16g, nước 600ml. sắc còn 200ml. Chia 3 lần uống trong ngày.
Hỗ trợ và điều trị viêm phổi: Cát cánh 15g, hạt bí đao 12g, rau giấp cá 30g, cam thảo 6g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 phần, uống trong ngày.
Thang giảm ho, tiêu suyễn: Huyền sâm, mạch môn đông, cát cánh, lượng bằng nhau, mỗi vị 18g, cam thảo 6g. Các vị trên nghiền bột mịn, trộn đều, mỗi lần 10g, hãm với nước sôi trong bình kín.
