NỮ TRINH TỬ
Tên khoa học: Ligustrum lucidum Ait.
Bộ phận dùng: quả chín.
Bào chế: Thu hái vào đông chí, hầm và phơi nắng hoặc chưng rượu dùng.
Tính vị: Vị ngọt, đắng, tính mát.
Qui kinh: Vào kinh Can và Thận.
Tác dụng: bổ Can và Thận, an ngũ tạng, mạnh lưng gối, thanh nhiệt, minh nhĩ mục.
Chủ trị: Trị lưng, đầu gối mỏi yếu, răng lung lay, làm đen râu tóc, sáng tai, sáng mắt.
Ứng dụng lâm sàng:
- Dùng trong nhãn khoa: giảm thị lực, hoa mắt có biểu hiện can thận âm hư thì dùng lục vị địa hoàng thang gia nữ trinh tử 12g, câu kỉ tử 12g.
- Dùng trị thận âm hư: đầu choáng mắt hoa, lưng gối nhức mỏi, chân tay vô lực, tóc bạc sớm thì phối hợp với nhục đậu khấu, phá cố chỉ, thỏ ty tử, hoặc dùng nhị chí phương (nữ trinh tử và hạn liên thảo).
Liều dùng: 10-15g.
Kiêng kỵ: không dùng trong trường hợp tiêu chảy do hàn và Tỳ, Vị kém hoặc dương suy.